Tueis
Taxus baccata
Taxaceae
Àutri noum : Liéu, Ife, Aubre-de-vido, Ourmin, Bos-de-la-santo-Baumo.
Noms en français : If, If commun.
Descripcioun :Lou tueis, aubre que se rescontre dins li relarg umide de colo, èi pas di mai coumun. Defèt es esta derraba pèr li païsan que si fueio soun proun empouisounanto pèr li bèsti. Se recounèis à la coulour roujo de soun pège e à si fueio en aguio, bèn verdo dessubre e mai claro dessouto. Li pèd mascle e femello soun diferènt. Li femello porton, au mes d'avoust li "fru" roujo (arile) .
Usanço :La planto es empouisounanto dins tóuti si partido aleva l'arile roujo qu'èi poussible de manja pèr eisèmple en counfituro. Avisas-vous de pas garda la grano negro (fotò) ! D'ùni produ chimi dóu tueis soun estudia que poudrien èstre bon pèr lucha contro lou cancèr (taxol).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Taxus
Famiho : Taxaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
- Basso mountagno
- Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Taxus baccata L., 1753
Ipno-esbrihanto
Hylocomium splendens
Hylocomiaceae
Nom en français : Hypne brillante.
Descripcioun :Aquelo grando mousso (> 10 cm) pluroucarpo verdo coulour óulivo esbrihanto à jaunastro fai de gràndi tepo sus lou sòu. Trachis dins li relarg umide e fres souto li faiard o àutris aubre (sapin, mele...). Se recounèis à si tijo roujo, penado dos à tres fes, e que dounon de foundo en estànci cado annado. Li fueio fan aperaqui 2,5 mm, gaire plegado, jaunasso quouro seco, pounchudo au bout (bè) emé uno courto costo doublo sus mens de la mita de la fueio. Au microuscope li celulo apicalo soun prourado. Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco. Aquelo mousso èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Se pòu engana emé Thuidium tamariscinum que ié sèmblo proun mai amé de tijo verdo. Tambèn amé d'àutri mousso di gènre Loeskeobryum e Hylocomiastrum.
Port : Pluroucarpo
Taio : 8 à 20 cm
Fueio : 2,4 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hylocomium
Famiho : Hylocomiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 2,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 500 à 2000 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Sòu
- Roco
- Pege
- Souco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Hylocomium splendens (Hedw.) Schimp., 1852
(= Hypnum splendens Hedw., 1801 = Hylocomium proliferum (Brid.) Lindb. )